DNA van stam Harmen Jansen (stam 5) getest

DNA van de zes stammen Van Drie

Wie tegenwoordig de familienaam Van Drie heeft behoort tot een van de zes stammen die in de rechtermarge van dit blog genoemd worden. Die zes verschillende families zijn via onderzoek in papieren bronnen in mannelijke lijn niet met elkaar in verband te brengen. 

Door DNA onderzoek te doen is na te gaan of er misschien toch verwantschap bestaat tussen twee of meer van de stammen. Daarvoor test je het Y-DNA, dat (bijna) ongewijzigd in rechte mannelijke lijn vererft, van vader op zoon dus.

De stam Wouter Cornelissen van Drie is al getest. Ik deed daarvan verslag in dit blog, en maakte later een update op basis nieuwe resultaten. De stam Wouter Cornelissen heeft de haplogroep I1, met als verste vertakking I-Y37415. 

Hoe zit het met de andere stammen? Wat is hun Y-DNA profiel? Tot welke haplogroup horen zij? 

Ik vond Ed van Drie bereid om DNA af te staan voor het onderzoek van  de stam Harmen Jansen (5). Dat deden we in december 2017 op een toepasselijke plek: het Boshuis in Drie en daarna maakten we een wandeling door het Speulderbos. In het voorjaar van 2018 kreeg ik de testresultaten en presenteerde die aan Ed en zijn familie. Door omstandigheden kwam het er niet eerder van hierover te bloggen. Dat doe ik dus nu.

Afname van DNA bij Ed van Drie, in het Boshuis in Drie (december 2017)

De test

Er zijn drie typen DNA testen: de autosomale test, de mitochondriale test en de Y-DNA test. Uitleg over deze andere testen vind je op de themapagina DNA en familiegeschiedenis die ik schreef voor de website van het CBG | Centrum voor familiegeschiedenis.

Voor de mannelijke lijn gebruik je de Y-test. FamilyTreeDNA is het hiervoor meestal gebruikte commerciële bedrijf. Andere testbedrijven (bijvoorbeeld MyHeritage) testen alleen autosomaal, of gaan niet zo 'diep', testen niet tot het kleinste te determineren takje (bijvoorbeeld 23AndMe of Living DNA).

Welke teststappen je zet bij het testen van het Y-chromosoom heb ik uiteen gezet in het blog over het DNA van de stam Wouter Cornelissen (4). De eerste stap is een Y-37 ofwel een 37 marker test. Daarbij wordt op 37 plekken van het Y-chromosoom gekeken. De analyse daarvan leidt tot het benoemen van een bepaalde hoofdtak of haplogroup. Daarna kan je verder gaan testen, verder inzoomen op het Y-DNA. Dat kan in stappen met zogenaamde SNP ('snip') testen, of in één keer met een Big Y test.

Verspreiding van haplogroup R1b in Europa, door de tijd heen. De tak R-M269 vindt zijn oorsprong in de Kaukasus (bron: Eupedia)

Uitkomst van de test: R-M269

Ook het DNA van Ed hebben we als eerste op 37 markers getest. De uitkomst van deze basistest is  R-M269 (R1b1a1a2). Deze tak van haplogoup R1b is ontstaan in de Kaukasus, grofweg 5.000 voor Christus, en heeft zich daarna over Europa verspreid. In West-Europa heeft ongeveer 60% van de mannen deze haplogroup.
Tijdens de verspreiding zijn allerlei vertakkingen ontstaan. Die kunnen we onderscheiden op basis van kleine veranderingen in het Y-DNA. In Nederland, Noord-Duitsland en Scandinavië komen de dragers van de subtak U-106 veel voor. 

Eerste vertakkingen van R-M269 in Europa (bron: Eupedia)

Verdere testmogelijkheden

Na deze basistest kan er verder getest worden. Omdat M-269 relatief veel voorkomt in Nederland, is er een redelijk grote kans dat er andere stammen Van Drie zijn die tot dezelfde hoofdgroep behoren, zonder dat ze nabij verwant zijn. Die stammen kunnen in theorie meerdere duizenden jaren geleden samenkomen. Daarom is het van belang verder in te zoomen met een verdere test. Dat kan met een SNP-pack voor M269. Daarbij wordt naar bepaalde posities op het Y-DNA gekeken die onderscheidend zijn voor allerlei subtakken van M269. Wil je het direct grondig aanpakken, dan ligt een Big-Y test voor de hand. Daarbij wordt op 16 miljoen verschillende posities naar het Y-DNA gekeken, waarin de kleinste subtakjes zichtbaar worden. Deze test levert meestal ook een aantal 'private-SNP's' op, die voor de tester uniek zijn, die nog niet bij anderen gevonden zijn.
Als op deze manier een 'eind-SNP' gevonden is kan deze getest worden op iemand anders uit de betreffende stam, liefst iemand die zo ver mogelijk verwijderd is. Dat is dan relatief goedkoop. Daarmee kan bevestigd worden dat de uitkomst van het onderzoek van het Y-DNA van Ed van Drie van toepassing is op de hele stam Harmen Jansen van Drie. 

Van Drie projectpagina bij FTDNA

Van Drie project bij FTDNA

De resultaten van het DNA onderzoek naar de Van Drie stammen publiceer ik op een speciale projectpagina bij FTDNA. Daar is de voortgang van het project te volgen. Als je op DNA results klikt krijg je een overzicht van de resultaten van de drie tests die naamgenoten inmiddels hebben gedaan.

Wie geïnteresseerd is kan lid worden. Het is ook mogelijk om het project te steunen met een donatie. FTDNA houdt het geld in kas en uit het tegoed kan met korting getest worden.

Van harte aanbevolen!

Wil je zelf je Y-DNA laten testen, laat me dat dan weten. Via de Van Drie project pagina kan dat dus met korting.